معرفی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تونس ۱۴۰۴
سی‌ونهمین دورهٔ نمایشگاه بین‌المللی کتاب تونس از ۵ تا ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ (برابر ۲۵ آوریل تا ۴ مهٔ ۲۰۲۵ میلادی) در قصر المعارض شهر کرام در حومهٔ شمالی تونس برگزار می‌شود.
محمد صالح القادری، مدیر نمایشگاه، اعلام کرده است که در این دوره توجه ویژه‌ای به تولید محتوای فرهنگی و گذار به دنیای دیجیتال معطوف شده است تا صنعت نشر تونس همگام با تحولات فناوری حرکت کند.
نمایشگاه کتاب تونس ۲۰۲۵ را می‌توان یک گردهم‌آیی بین‌المللی بزرگ دانست که ناشران، نویسندگان، پژوهشگران و دوستداران کتاب را از داخل تونس و ده‌ها کشور دیگر گرد هم می‌آورد. این رویداد فرهنگی با هدف ترویج کتاب‌خوانی، تبادل فرهنگی و تقویت صنعت نشر، هر ساله در پایتخت تونس برگزار می‌شود.
لوگوی نمایشگاه
محل برگزاری نمایشگاه
برنامه‌ها و بخش‌های ویژه نمایشگاه
برنامه‌های شاخص و بخش‌های مهم سی‌ونهمین دوره به شرح زیر است:
مشارکت بین‌المللی گسترده: بنابر اعلام رسمی، سی‌ونهمین دوره با مشارکت ۳۱۳ ناشر از ۲۹ کشور جهان برگزار خواهد شد. بیش از ۱۱۰ هزار عنوان کتاب در موضوعات گوناگون در نمایشگاه ارائه خواهد شد که نشان‌دهندهٔ تنوع و غنای محتوای این رویداد است.
مهمان ویژه – چین: در این دوره، چین به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه حضور دارد. یک غرفهٔ ملی بزرگ توسط چین برپا می‌شود و طبق برنامه، نزدیک به ۱۰۰ نفر از شخصیت‌های فرهنگی چین – شامل نویسندگان، مترجمان، پژوهشگران و ناشران – در نمایشگاه حضور خواهند داشت.
برنامه‌های متنوعی از سوی چین تدارک دیده شده، از جمله نشست‌های علمی‌فرهنگی، جلسات گفتگو، کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه‌های هنری مرتبط با فرهنگ و ادبیات چین. همچنین طی روزهای نمایشگاه، توافق‌نامهٔ همکاری فرهنگی میان وزارت فرهنگ تونس و وزارت فرهنگ چین به امضا خواهد رسید که بر ترجمهٔ متقابل کتاب بین دو زبان عربی و چینی طی پنج سال آینده تمرکز دارد. این ابتکار می‌تواند تبادل ادبی میان دو کشور را به میزان قابل توجهی گسترش دهد.
تمرکز بر مقاومت فلسطین: با توجه به تحولات اخیر منطقه، نمایشگاه امسال بخشی از برنامه‌های خود را به موضوع مقاومت مردم فلسطین و مبارزه با اشغالگری اختصاص داده است. مدیر نمایشگاه تصریح کرده است که جنایات صورت‌گرفته علیه مردم و فرهنگ غزه و همچنین تجاوزات به ملت‌های عربی در سال‌های اخیر، در کانون توجه این دوره قرار دارد.
در همین راستا، یک همایش تخصصی دربارهٔ ادبیات مقاومت (با محوریت رمان و مقاومت) برگزار خواهد شد و نشست ویژه‌ای نیز به بررسی چالش‌های کنونی ادبیات فلسطین اختصاص می‌یابد. حضور عبدالفتاح دوله، نویسنده و اسیر آزادشدهٔ فلسطینی، به عنوان یکی از میهمانان ویژهٔ برنامه‌های فرهنگی نمایشگاه نیز در همین راستا قابل توجه است.
برنامه‌های فرهنگی و نشست‌ها: برنامهٔ رسمی نمایشگاه شامل ۳۰ رویداد فرهنگی متنوع (از جمله جلسات نقد و بررسی، میزگردهای تخصصی و کارگاه‌ها) است. در این نشست‌ها بیش از ۱۸۰ سخنران و مهمان از داخل و خارج تونس مشارکت دارند.
کشورهای مختلف عربی و اروپایی نمایندگان فرهنگی خود را به این نمایشگاه اعزام کرده‌اند؛ مجموعاً نویسندگان و اندیشمندانی از کشورهایی چون تونس، لیبی، الجزایر، فلسطین، لبنان، عربستان سعودی، یمن، کویت، فرانسه، رومانی، ژاپن، ایتالیا، اسپانیا، ترکیه، ونزوئلا و روسیه در برنامه‌های نمایشگاه مشارکت می‌کنند.
بخش کودک و نوجوان: نمایشگاه تونس ۲۰۲۵ توجه ویژه‌ای به ترویج کتاب‌خوانی در میان کودکان و نوجوانان دارد. طبق برنامه، نزدیک به ۲۵۵ رویداد و کارگاه ویژهٔ کودک و نوجوان در طی ایام برگزاری نمایشگاه اجرا خواهد شد. این برنامه‌ها شامل جلسات داستان‌خوانی، معرفی کتاب‌های کودک، نمایش‌های عروسکی و کارگاه‌های خلاقیت برای گروه‌های سنی مختلف است که با همکاری ناشران بخش کودک و نهادهای آموزشی تونس برگزار می‌شود.
هدف از این بخش، ایجاد علاقه به مطالعه در نسل جدید و تقویت فرهنگ کتاب‌خوانی از سنین پایین عنوان شده است.
نمایشگاه‌های جنبی و بزرگداشت‌ها: در حاشیهٔ نمایشگاه امسال، یک نمایشگاه هنری با عنوان «وفاداری و گرامی‌داشت» برگزار می‌شود که به تجلیل از کارنامهٔ حرفه‌ای علی عُبید، هنرمند پیشکسوت تونسی در زمینه کاریکاتور، اختصاص دارد.
در این نمایشگاه، بیش از ۴۰۰۰ اثر از این هنرمند که طی شش دههٔ گذشته خالق کاریکاتورهایی در زمینهٔ تحولات اجتماعی و سیاسی تونس بوده است، به نمایش درمی‌آید. این ابتکار، پیوند میان ادبیات و هنرهای تجسمی را در دل نمایشگاه کتاب برقرار می‌کند.
جوایز نمایشگاه: یکی از بخش‌های سنتی نمایشگاه کتاب تونس، اهدای جوایز ادبی و علمی به آثار برتر است. امسال در ۸ بخش جوایز اهدا خواهد شد که شامل رمان، داستان کوتاه، شعر، فلسفه، مطالعات انسانی و اجتماعی، ترجمه (از عربی و به عربی)، کتاب داستانی کودک و ناشر برتر تونسی است.
رقابت امسال با استقبال کم‌نظیری همراه بوده و ۱۲۶ اثر نامزد دریافت جوایز شده‌اند که نسبت به ۴۸ اثر در سال گذشته، رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد. برگزیدگان هر بخش در مراسم اختتامیهٔ نمایشگاه معرفی شده و تقدیر خواهند شد.
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تونس هر سال فرصتی فراهم می‌کند تا وضعیت کتاب‌خوانی و نشر در این کشور ارزیابی و تقویت شود. تخمین زده می‌شود که ده‌ها هزار نفر بازدیدکننده (اعم از متخصصان نشر، کتاب‌فروشان، دانشجویان و عموم مردم) از این نمایشگاه دیدن می‌کنند که خود نشان از علاقهٔ جامعهٔ تونسی به کتاب دارد.
استمرار و رشد این نمایشگاه، همراه با طرح‌های تشویقی دیگر، افق‌های روشنی برای بهبود شاخص‌های مطالعه و رونق بیشتر صنعت نشر در تونس ترسیم کرده است.
اطلاعات تکمیلی و اخبار مربوط به نمایشگاه کتاب تونس از طریق وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی رسمی در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد. وب‌سایت رسمی وزارت فرهنگ تونس و صفحهٔ رسمی نمایشگاه در فیسبوک (با شناسهٔ @foire.inter.du.livre.tn) جدیدترین اطلاعیه‌ها، برنامه‌ها و فهرست ناشران را منتشر می‌کنند.